1 op 4 migrainepatiënten die een gezondheidsdeskundige raadpleegde, deed dit pas meer dan een jaar na de eerste symptomen
Mythes over migraine zijn één van de redenen voor het uitstellen van een bezoek aan een gezondheidsdeskundige, patiënten kampen hierdoor onnodig met fysieke en mentale ongemakken.
De 9e editie van de Week van de Migraine wordt gewijd aan mythes en stereotiepe ideeën rond migraine en hun impact op het traject van migrainepatiënten
Brussel, 23 september 2021 – Naar aanleiding van de 9e editie van de Week van de Migraine, die van 27 september tot 2 oktober plaatsvindt in de Belgische apotheken, werd een enquête gehouden bij 1.000 Belgen (onder wie zowel migraine als niet-migraine patiënten). Dit zijn de meest opvallende resultaten:
- 23% van de migrainepatiënten die een gezondheidsdeskundige raadpleegde wachtte meer dan een jaar na de eerste verschijnselen om dit te doen
- 15% van de migrainepatiënten raadpleegt geen gezondheidsdeskundige omdat ze denken dat dit hen niet zal helpen
- 10% van de Belgen denkt nog steeds dat migraine geen ziekte is
- 10% denkt dat migraine enkel bij vrouwen voorkomt
Volgens een enquête van het onderzoeksbureau Insites bij de actieve Belgische bevolking is 62% van de Belgen van mening dat er een algemeen gebrek aan informatie over migraine bestaat. Dit kan ertoe leiden dat mensen hun eigen ideeën over migraine vormen, hetzij door eigen ervaring, door gesprekken met een goede vriend of familielid, of via het internet. Onze samenleving zit vol mythes en misvattingen en migraine vormt daarop geen uitzondering. Dit kan echter een impact hebben op het dagelijkse leven van mensen met migraine.
SOMMIGE MYTHES BLIJVEN BESTAAN
Van de mythes rond migraine die regelmatig de ronde doen, geloven 18% van de Belgen dat migraine enkel gekenmerkt wordt door hoofdpijn. Dit idee is echter door artsen weerlegd omdat de ziekte zich ook kan uiten in de vorm van duizeligheid, braken of sterke gevoeligheid voor licht. Daarnaast denkt 36% van de Belgen dat migraine kan worden genezen, terwijl dat in feite niet het geval is.
Prof. Dr. Jan Versijpt, kliniekhoofd neurologie in het UZ Brussel, legt uit: « Migraine is net zoals ziektes als diabetes of epilepsie behandelbaar en beheersbaar, maar het is onmogelijk er helemaal van te genezen. Het risico dat men later opnieuw een migraineaanval krijgt bestaat wel degelijk. Bovendien kan onaangepast gebruik van pijnstilling net migraineaanvallen in de hand werken. »
Er zijn ook andere mythes die in België nog feller leven. Hoewel bewezen is dat migraine een ziekte is en ze niet alleen vrouwen treft, blijft 10% van de Belgen inderdaad nog geloven in beide stereotypen.
« Mythes ontstaan meestal omdat mensen over verschillende informatiebronnen beschikken die soms weinig betrouwbaar zijn en het is bijgevolg moeilijk voor hen om het kaf van het koren te scheiden. Bovendien zijn mythes vaak ook het resultaat van een verdraaide waarheid en zeer moeilijk te ontkrachten. Men mag niet veralgemenen want elke vorm van migraine is uniek en vereist dan ook een unieke, individuele behandeling. » verklaart Prof. Dr. Jan Versijpt.
EEN IMPACT OP HET TRAJECT VAN MIGRAINEPATIENTEN
Sommige vooroordelen worden als « onschuldig » beschouwd maar andere kunnen het traject van de migrainepatiënt dusdanig beïnvloeden, zoals het initiatief om een gezondheidsdeskundige te raadplegen. 23% van de migrainepatiënten die een gezondheidsdeskundige (huisarts, specialist, apotheker) raadpleegde, wachtte meer dan een jaar na het optreden van de eerste symptomen om dit te doen. Sommige mensen (44%) hebben als eerste reflex om geneesmiddelen te kopen om de pijn te verlichten. Van diegenen die enige tijd wachten alvorens een arts of apotheker te raadplegen, denkt ten slotte 1 op zes personen (17%) dat de migraine vanzelf zal verdwijnen en niet zal terugkeren.
Een aantal migrainepatiënten raadpleegt bovendien zelfs nooit een gezondheidsdeskundige, al was het maar om een officiële diagnose te krijgen. 15% van de ondervraagde migrainelijders hebben nooit een arts geraadpleegd omdat ze van mening zijn dat migraine geen bezoek aan de dokter waard is. Deze verklaring komt het vaakst voor bij migrainepatiënten tussen 26 en 35 jaar. 9% zijn van mening dat zelfs een arts, een specialist of een apotheker hen niet kan helpen, terwijl 10% weet hoe ze hun migraine onder controle kunnen houden.
22% van de Belgen menen dat een bezoek aan de dokter niet nodig is bij migraine, wat in sommige gevallen waar kan zijn. Volgens de enquête vonden echter 9 op de 10 patiënten die een gezondheidsdeskundige hebben geraadpleegd dit evenwel heilzaam. Eén van de vastgestelde voordelen was dat 36% verklaart migraine nu beter te begrijpen en 26% heeft advies kunnen inwinnen over de preventie en behandeling van de aandoening. Voor 26% van de patiënten was het ook een opluchting om de officiële diagnose te kennen.
Ook al kan migraine niet worden genezen, kan een bezoek aan de dokter helpen, te beginnen bij een officiële diagnose van migraine en het uitsluiten van andere vormen van hoofdpijn die een andere behandeling vereisen.
« Er is een zeer belangrijk element dat sommige mensen ervan weerhoudt een arts te raadplegen en dat moeilijk te kwantificeren is. Het gaat om het vertrouwen van de patiënt richting de gezondheidsdeskundige. Dit is vaak leeftijdsgebonden want men stelt vast dat vooral jonge mensen even de tijd nodig hebben om zich aan een gezondheidsdeskundige toe te vertrouwen. Het vertrouwen is een zeer belangrijke factor in de diagnose en behandeling van migraine. » voegt Prof. Dr. Jan Versijpt er nog aan toe.
DE ROL VAN ARTSEN EN APOTHEKERS IN HET ONTKRACHTEN VAN DE MYTHES
De talrijke mythes en hun invloed op het leven van migrainepatiënten roepen vragen op: Hoe kunnen we een onderscheid maken tussen wat waar is en wat vals is? Waar kan men terecht om volledig te worden geïnformeerd over de manier waarop de aandoening kan worden behandeld? Uit de enquête blijkt dat 30% van de ondervraagden het moeilijk vindt om informatie te vinden over migraine behandelingen. Bovendien is het moeilijk om informatie te vinden over het soort arts/gezondheidsdeskundige die men moet raadplegen (28%), over migraine en de oorzaken ervan (23%) en over de symptomen (18%).
Wat de informatiebronnen over migraine betreft, blijkt uit de studie dat mensen in het algemeen meer vertrouwen hebben in menselijke relaties dan in internet of de sociale netwerken. Wij vroegen de respondenten de verschillende informatiebronnen te rangschikken van de belangrijkste naar de minst belangrijke en de eerste bronnen zijn allemaal menselijke relaties, waarvan de eerste drie gezondheidsdeskundigen zijn: huisarts, specialist (neuroloog, …), apotheker en, op de vierde plaats, familie en vrienden. De huisarts wordt door de respondenten dan ook beschouwd als een informatiebron die 10 keer belangrijker is dan de sociale netwerken en 4 keer belangrijker dan Google. Deze vaststelling is een geruststelling voor de gezondheidswerkers die migraine onder de aandacht van het grote publiek willen blijven brengen:
« Het zoeken naar informatie is de essentie van het raadplegen van een gezondheidsdeskundige. Patiënten willen hun overtuigingen over wat ze hebben, in dit geval migraine, wegnemen of versterken. Hoewel migraine door hen zelfstandig kan worden behandeld, is het belangrijk een arts of een apotheker aan te spreken om goed geïnformeerd te zijn en dus beter zelf de migraine in de hand te houden. » besluit Prof. Dr. Jan Versijpt.